Mini Słownik rynku poliestrów - literka S

Sandwichowa konstrukcja – konstrukcja na bazie materiałów przekładkowych stosowanych w branży kompozytów, takich jak balsa, coremata, plastry miodu, pianka PVC. Stosowana jest najczęściej po to aby uzyskać w jednym przejściu dużą grubość laminatu przy zachowaniu niskiej wagi. Wadą takich konstrukcji jest stosunkowo niska wytrzymałość z uwagi na wytrzymałość samych przekładek. Najczęstszym miejscem na stosowanie przekładek jest branża Marine (części pokładów, elementy nie wymagające wysokiej wytrzymałości jak np. klapy).

Sedymentacja – proces polegający na wytrącaniu się z niehomogenicznego materiału części substratów o wyższej gęstości, które osadzają się na dnie i często ściankach pojemnika podczas gdy mniej gęsta część substratów mieszaniny unosi się w górnych częściach pojemnika. Typowym przykładem sedymentacji jest osadzanie się wypełniacza żywicy uniepalnionej na dnie beczki lub też osadzanie się w dolnych częściach pojemnika wypełniacza dolomitowego stosowanego w żywicach w branży sanitarnej. Problem sedymentacji, często niewidocznej, pojawia się we wszystkich produktach opartych na żywicach poliestrowych. Jedynym sposobem radzenia sobie z efektami sedymentacji jest dokłądne wymieszanie przed aplikacją mieszadłem wolnoobrotowym, wyposażonym w łopatki poruszające się wokół osi mieszadłą oraz wykonujące ruch góra-dół. W przypadku wysoko wypełnionych żywic zaleca się mieszanie rónież podczas magazynowania.

Separacja pigmentu – zjawisko pojawiające się w żelkotach poliestrowych, polegające na odzieleniu się cząstek pigmentu pasty pigmentowej od bazy żelkotowej, widoczna w postaci drobnych grudek o kolorze składników pigmentu. Przyczyną najczęściej jest stosowanie do mieszania przed aplikacją zamiast mieszadła wolnoobrotowego – urządzenia o wysokiej prędkości obrotowej lub też nieprawidłowe wymieszanie pigmentów z bazą podczas procesu produkcji. W wielu sytuacjach separacja pigmentu od bazy jest nieodwracalna.

Skórcz - jeden z podstawowych parametrów żywicy poliestrowej. Następuje w procesie utwardzania podczas zmiany stanu zywicy z ciekłego na stałą i polega na zmianie wymiaru wyprodukowanego w formie elementu. W zależności od typu żywicy posiadaja one skórcz liniowy do 2%, co oznacza skórcz objętościowy na poziomie 8% (2% x 2% x 2%). Istnieją dodatki które potrafią zminimalizować skórcz praktycznie do zera, jednak stosuje się je tylko w niektórych technologiach ich ze względu na to, że mają bezpośredni wpływ na parametry wytrzymałościowe utwardzonego laminatu. Istnieją rózne sposoby radzenia sobie ze skórczem, najbardziej popularne to: - stosowanie do laminowania żywic o niskim skórczu np. żywic DCPD - posiadajacych skórcz liniowy na poziomie ok 5-6% - budowa form w taki sposób, aby przeciwdziałać skórczowi i w ten sposób utrzymywać zadany wymiar produktu końcowego

SMC (Sheet Moulding Compound) - to szybki, bezskurczowy proces ciągły stosowany najczęściej w produkcji elementów motoryzacyjnych. Polega on na tym, że na taśmie produkcyjnej aplikowana jest specjalna żywica, do której dodawane są wypełniacze oraz cięte włókno szklane, a także systemy przeyspieszające, a na tak uformowaną mieszankę w postaci płaskiej tafli po obu stronach jest nakładany filtr z polietylenu lub poliamidu. Mieszanka jest cięta przez roboty na odpowiednie wymiary, a nastepnie następuje zdjęcie filmu ochronnego i umieszczenie w stalowej formie. Utwardzanie nastepuja w wysokich temperaturach (do 150^oC) i pod wysokim cisnieniem dochodzącym do 100 bar, jego czasu wynosi od 30 sekund do 3 minut. Jako efekt powstaje element z wykończeniem klasy A i powierzchni podobnej do lustra o praktycznie zerowym skórczu. W większości przypadków produkcja SMC odbywa się w pełni automatycznie, zawartość poszczególnych skłądników mieszanki jest ustalana i dozowana przez komputer, zaś wszystkie elementy procesu są analizowane i kontrolowane przez komputer.

Solid Surface – technologia odlewów, w której stosowane są żywica poliestrowa, pasty pigmentowe oraz wypełniacze nadające gotowemu produktowi wygląd podobny do kamienia, drewna lub innych materiałów naturalnych. Otrzymana powierzchniajest gładka, często odporna na penetrację przez wodę i mało agresywne substancje chemiczne. Technologię tą stosuje się do produkcji zlewów, blatów, brodzików, wanien jak również wielu innych produktów w branży budowlanej i sanitarnej. Produkcja tego typu odlewów jest stosunkowo szybka – jej elementy w odpowiednich proporcjach miesza się z utwardzaczem, a następnie wlewa do formy, zaś utwardzony element dotwardza się w podwyższonych temperaturach aby szybciej uzyskać ostateczną wytrzymałość.

Spray-Up - technika polegająca na natrysku żywicy lub żelkotu na formę, usprawniając i skracając proces laminowania. W przypadku żelkotu technika natryskowa Spray-Up polega na natrysku żelkotu z utwardzaczem na formę zamiast aplikowania go pędzlem lub wałkiem. W ten sposób uzyskuje się bardziej równomierną powłokę o mniejszej grubości oraz mniejsze straty materiałowe, sięgające nawet 25-30%. W przypadku żywicy proces Spray-Up występuje najczęściej jako natrysk z maszyny żywicy zmieszanej z utwardzaczem oraz ciętym rovingiem, zusykujemy wówczas w jednym przebiegu gruby laminat o przyzwoitych parametrach mechanicznych. Tego typu technika stosowana jest najcześciej przy produkcji wanien i brodzików w branzy sanitarnej, małych elementów w branży Marine takich jak klapy, ławeczki, pokrywy oraz w branży Samochodowej czy Budowlanej do natrysku na duże pionowe powierzchnie.

Spray-Up Roving (SUR, Gun Roving) - roving do natrysku, zbudowany jest z włókien szklanych o odpowiedniej preparacji, która powoduje że szkło jest dość sztywne, dzięki czemu w łatwy sposób noże czopera w maszynie do natrysku mogą go łatwo przeciąc na odpowiednią długość. SUR transportowany jest w bobinach ustawioncyh w rzędach i szeregach na palecie. W zależności od potrzeb bobiny połączone są ze sobą w sposób pozwalający na odciąganie z bobina jednej lub kilku nitek, dzięki czemu do czopera zaciagana jest odpowiednia ilość szkła, która pozwala na uzyskanie odpowiedniej ilości zbrojenia w mieszance.

Stabilizatory UV - substancje chemiczne stosowane często w produkcji plastików, kompozytów oraz kosmetyków. Podstawową funkcją jest ochrona produktu przed degradacją pod wpływem długoterminowej ekspozycji na światło, a w szczególności promieniowanie ultrafioletowe. Stabilizatory UV absorbują promieniowanie UV i zapobiegają tworzeniu się wolnych rodników. W wyniku działania stabilizatorów UV produkt jest bardziej odporny na zmiany koloru i właściwości fizykochemicznych.

Styren - organiczny związek chemiczny stosowany jako podstawowy monomer w produktach opartych na żywicach poliestrowych i winyloestrowych. Wystepuje również szeroko w przetwarzaniu termoplastów, produkcji polistyrenów i kauczugów syntetycznych (przemysł gumowy). Jest wpisany na listę substancji toksycznych min. w USA - rejestr ATSDR, Amerykańska Agencja do Walki z Rakiem (klasa rakotwórczości B2), również w Polsce został wpisany w 2008 roku na listę substancji niebezpiecznych, działających drażniąco na oczy i skórę. Styren jest wchłaniany przez układ oddechowy i skórę, działa depresyjnie na układ nerowy oraz drażniąco na błony śluzowe. Alternatywą tego monomeru stosowaną w bezstyrenowych żywicach poliestrowych są akrylany i metaakrylany.